Најинтересните вести кои можеби ги пропуштивте од полето на астрономијата и сродните науки.

- Антиматеријата за прв пат спектрално анализирана

- Супернова или гравитациски растргната ѕвезда

- Забележани се климатски промени на егзопланета

- Ледената внатрешност на Церера

- За темната материја откриени се нови особини

Следете нè и понатаму.

Небото во јануари

На официјална прес конференција, научните тимови вклучени во овој проект ги објавија првичните резултати кои јасно укажуваат на директна детекција на гравитациските бранови. Имено според приложените анализи и набљудувања станува збор за сплотување на две црни дупки, секоја со маса од 30 сончеви маси на оддалеченост од 1 милијарда св. години од нас. Овој настан бил забележан на 14 септември 2015, траел само 0,2 секунди додека овие две тела орбитирале една околу друга со половина од брзината на светлината и конечно се сплотиле во една помасивна црна дупка. При сплотувањето се ослободила енергија од 3 сончеви маси во вид на гравитациски флуктуации (бранови).
Веќе во јуни беше објавен и втор ваков настан.

Денеска научници од Европската јужна опсерваторија објавија рецензиран научен труд преку кој се откри и потврди со голема веројатност дека најблиската планета до нашиот Сончев систем, Проксима Кентаур содржи карпеста планета која обитира во област каде има услови за појава на течна вода на површината. Новиот свет колоквијално наречен ’Проксима б’ (Proxima b) орбитира околу својата матична ѕвезда на секои 11 дена. Овој карпест свет со малку поголеми димензии од Земјата претставува најблиско место каде би можело да се појави живот на површината вон нашиот Сончев систем.

Во блиското минато откога се постави како хипотеза Планетата Икс имало многу најави за нејзино откривање дури и оваа хипотеза била основ аза многу шпекулации во јавноста. Овој пат реномирани астрономи од Калифорнискиот технолошки институт - Калтек денес приложија докази за можно постоење на деветта планета во Сончевиот систем. Новата хипотетичка планета би можела да орбитира околу Сонцето секои 15.000 години, со големина на Нептун, десетина земјени маси и 20 пати пооддалечена од последната планета. Оваа планета доби колоквијално име: „Планета Девет“.

Научниот Дизниленд, најплодната мисија кон комета наречена Розета заврши со контролирано „слетување“ што во реалност беше рушење на порозната површина при што сигналот се загуби засекогаш. Оваа богата мисија испраќаше мноштво на податоци кои ќе се обработуваат во наредните десетина години за да имаме детално разбирање за кометите и состојбата во раните фази на нашиот Сончев систем.

Вселенската мисија Јунона која започна пред 5 години со лансирање на сателитот и поминати милијарди километри, денес успешно влезе во орбита на Јупитер. Ова претставува втора мисија во орбита на Јупитер, првата беше Галилео. Мисијата е предвидена да трае околу 20 месеци и треба да ја истражува внатрешноста и големината на јадрото, магнетното поле и областа каде се создава, составот кој ќе ни открие детали за зачетокот на Сончевиот систем, структурата на облаците и останатите атмосферски феномени како Големата црвена дамка и други карактеристики на најголемата планета во нашиот систем.

Во 2015 година за прв пат две компании успејаа да ги приземјат ракетите за да можат да се употребат повторно. Во 2016 тој технолошки развој продолжи каде Блу Ориџин освен што ја приземјиа истата ракета по четврти пат, направија и неколку тестови со контролирано откажување на дел од системите. СпејсЕКС пак во меѓувреме со пет успешни слетувања на различни ракети како на копно така и на платформа сред океан.

Оваа година се забележа тренд на детално анализирање на различни особини на егзопланети, хемиски состав на нивните атмосфери, климатски промени и други егзотични карактеристики на екстрасоларни системи. Покрај веќе споменатото откритие за карпеста планета околу наблиската ѕвезда, од оваа област може да се издвојат неколку откритија:

 - Забележан е хемискиот состав на егзопланета
 - 1200 нови егзопланети од мисијата на Кеплер
 - Црвено џуџе со 3 населиви планети
 - Ново откриена планета со 3 сонца
 - Проучување на атмосферите на карпести егзопланети
 - Проксима Кентаур ја менува активноста на секои 7 години
 - Млад трикратен ѕвезден систем забележан додека се создава
 - Забележани се климатски промени на егзопланета

Убедливо најчитана статија во 2016 година беше „Зошто астрологијата е боранија?“ која неочекувано ја надмина статијата за откривање на гравитациските бранови. На второ место по посети е секогаш фасцинантниот метеорски дожд Персеиди и на трето место статија за нови анализи за состојбата на Млечниот Пат во минатото.
Некои од најпознатите македонски интернет портали потпомогнаа да се зголеми рејтингот на статиите.

Скоро е невозможно да се објасни што е астрологија бидејќи можеби има повеќе пристапи кон таа квазидисциплина отколку што има ѕвезди на небото. Постојат разни видови и пристапи како што се според сончевиот знак и подзнак, натална, часовна, архитипна, потоа источно толкување, западно толкување, Њу Ејџ пристап, Ведски пристап, холистички... и до утре на пладне сигурно ќе никнат уште 3~4 нови пристапи кои „сега имаат загарантирана точност“.

Фантастично шоу со метеорскиот дожд Персеиди. За време на најголемата активност на Персеидите која требаше да се случи ноќта на 11 август кај нас беше облачно и затоа набљудувањето го поместивме за наредната вечер кога сепак требаше да има барем половина од максималната активност. Во меѓувреме ги следевме извештаите што пристигаа од претходната вечер кои воопшто не беа импресивни со забележани помеѓу 20 и 30 метеори на час и ретко неколку случаеви со 40 пријавени во еден час. Поради намалениот ентузијазам за метеорска активност се понесе и телескоп за да пополни време доколку нема метеори, но метеори имаше, чија активност ја надмина просечната појава од 60 метеори на час при максимален интензитет за нашите простори во идеални услови.

Пред околу 6 милиони години, јадрото на нашата галаксија горело бесно и многу светло. Доказите за оваа активна фаза која траела од 4 до 8 милиони години, доаѓаат од потрагата по масата која недостига во нашата галаксија. Имено, мерењата покажуваат дека галаксијата Млечен пат тежи околу 1-2 билиони пати повеќе од нашето Сонце. Околу пет шестини од масата е во форма на невидлива и мистериозна темна материја, а остатокот, односно една шестина или 150-300 милијарда сончеви маси е нормална материја. Но, ако ги собереме масите на сите ѕвезди, гас и прашина кои ги гледаме, збирот ќе изнесува само 65 милијарди сончеви маси. Остатокот од нормалната материја составена од неутрони, протони и електрони – изгледа дека недостига.

Овде потсетете се за #10 најважни настани во астрономијата за 2015

Автор: Мартин Стојковски